6 lời khuyên của bác sĩ giúp khắc phục khô âm đạo sau sinh

Khô âm đạo sau sinh
Khô âm đạo sau sinh

Nguyên nhân phụ nữ bị khô âm đạo sau sinh

Thay đổi hormone

Sau khi sinh, mức hormone estrogen trong cơ thể phụ nữ giảm đáng kể. Estrogen là hormone quan trọng giúp duy trì độ ẩm và đàn hồi của niêm mạc âm đạo. Khi hormone này giảm, âm đạo dễ bị khô và dễ tổn thương hơn. Sự thiếu hụt estrogen này thường là nguyên nhân chính khiến phụ nữ sau sinh cảm thấy khô rát và khó chịu trong quan hệ vợ chồng.

Trong quá trình cho con bú, cơ thể mẹ sản sinh hormone prolactin để kích thích tuyến sữa. Tuy nhiên, prolactin lại có tác dụng phụ là làm giảm sản xuất estrogen, khiến âm đạo trở nên khô hơn. Điều này giải thích tại sao nhiều bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ gặp tình trạng khô hạn trong suốt thời gian nuôi con bú.

Nguyên nhân phụ nữ bị khô âm đạo sau sinh
Nguyên nhân phụ nữ bị khô âm đạo sau sinh

Mệt mỏi và stress sau sinh

Chăm sóc con nhỏ đòi hỏi rất nhiều thời gian và công sức, khiến người mẹ dễ rơi vào tình trạng mệt mỏi, thiếu ngủ và căng thẳng. Stress cũng có thể làm giảm ham muốn tình dục và ảnh hưởng đến lưu thông máu tới vùng âm đạo, gây nên tình trạng khô hạn sau sinh.

Bên cạnh đó trong quá trình sinh nở, đặc biệt là sinh thường, có thể làm giãn cơ âm đạo và thay đổi cấu trúc của niêm mạc âm đạo. Từ đó vùng kín dễ tổn thương hơn. Khi âm đạo chịu tổn thương, nó có thể mất đi một số khả năng tiết dịch tự nhiên, dẫn đến khô hạn kéo dài.

Tác dụng phụ của một số loại thuốc

Một số bà mẹ có thể được bác sĩ kê đơn thuốc sau khi sinh, ví dụ như thuốc chống trầm cảm, thuốc giảm đau hoặc các loại thuốc nội tiết. Những loại thuốc này có thể ảnh hưởng đến độ ẩm tự nhiên của âm đạo và làm tình trạng khô hạn trở nên nghiêm trọng hơn.

Chế độ dinh dưỡng mất cân bằng

Sau sinh, có nhiều mẹ cảm thấy tự ti về thân hình nên áp dụng chế độ ăn kiêng để nhanh chóng về lại vóc dáng. Điều này làm cho cơ thể suy nhược, cơ thể không được bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, làm mất cân bằng nội tiết tố dẫn đến khô hạn vùng kín. 

Viêm nhiễm phụ khoa

Vùng kín thường trở nên nhạy cảm, dễ bị tấn công và tổn thương hơn sau khi sinh. Những tác nhân gây hại sẽ làm viêm nhiễm vùng kín và khô hạn. 

Vệ sinh vùng kín không đúng cách

Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng khô hạn sau sinh là do vệ sinh vùng kín không đúng cách. Việc thụt rửa âm đạo sâu, sử dụng dung dịch vệ sinh không phù hợp sẽ gây ảnh hưởng đến độ pH, lâu dần dẫn đến tình trạng khô hạn. 

Dấu hiệu tình trạng khô hạn sau sinh

Ngứa ngáy và viêm nhiễm: Môi trường âm đạo thiếu độ ẩm sẽ tạo điều kiện cho các chủng vi khuẩn tấn công, dẫn đến ngứa ngáy khó chịu, nghiêm trọng hơn là tiết dịch bất thường và có mùi hôi

Đau đớn và khó chịu khi quan hệ: Khi âm đạo khô hạn, lớp niêm mạc mất đi độ ẩm tự nhiên, dễ gây đau rát trong quá trình quan hệ. Điều này không chỉ làm giảm khoái cảm mà còn khiến nhiều phụ nữ trở nên lo lắng và ám ảnh khi nghĩ đến chuyện chăn gối.

Giảm ham muốn tình dục: Phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ trẻ bị khô hạn giảm ham muốn khi giao hợp. Khô hạn làm cản trở tình dục, giảm khoái cảm, đau rát hoặc thậm chí là chảy máu khi giao hợp với chồng, từ đó khó có được một cuộc yêu trọn vẹn. Tình trạng này kéo dài còn ảnh hưởng đến tâm lý của cả hai vợ chồng, dần dần hình thành trạng thái né “chuyện ấy”.

Đi tiểu nhiều lần trong ngày cũng là một tác hại thường gặp ở những phụ nữ khô hạn sau sinh.

Khô âm đạo sau sinh bao lâu thì hết

Dù là sinh thường hay sinh mổ, âm đạo và tử cung cần thời gian để hồi phục hoàn toàn, trở về trạng thái bình thường. 

Thông thường, khoảng 4- 6 tuần sau sinh, chị em có thể quan hệ tình dục. Tuy nhiên, có người cần tới vài tháng mới có thể thoải mái khi quan hệ. 

Hầu hết, tình trạng âm đạo khô hạn sẽ kéo dài trong suốt thời gian cho con bú, vì hormone prolactin sản sinh ra khi cho trẻ bé sẽ làm giảm nồng độ hormone estrogen. Vì vậy, chỉ khi dừng cho con bú thì âm đạo có thể ẩm ướt trở lại. 

Ngay cả khi cơ thể đã sẵn sàng cho cuộc yêu với chồng, chị em lại gặp phải tình trạng khô hạn sau sinh. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng phần lớn tình trạng này diễn ra trong 1 đến 3 tháng đầu sau sinh, sau đó âm đạo của phụ nữ có thể dần dần khôi phục lại ở trạng thái bình thường như trước khi sinh.

Trong giai đoạn này, Prolactin và Estrogen chịu trách nhiệm trực tiếp cho tình trạng này. Sang các tháng tiếp theo (từ tháng thứ 4), khi cơ thể người mẹ nhận đủ lượng sữa cho con bú, Hormone Prolactin sau khi tiết ra đủ sẽ có xu hướng giảm dần, đồng thời lúc này lượng Hormone Estrogen của mẹ cũng bắt đầu tái tạo và tăng dần trở lại. Quá trình này sẽ góp phần cải thiện nhanh chóng tình trạng khô hạn gặp phải sau sinh con.

Một số ít bà mẹ cho con bú có thể gặp tình trạng khô hạn kéo dài và trầm trọng hơn. Do nồng độ Prolactin tiết ra khi cho con bú quá nhiều làm giảm nồng độ Estrogen, ngay cả khi đã có quá trình tái tạo hormone này. Do đó, ở những phụ nữ này, chỉ khi ngừng cho con bú thì âm đạo mới có thể hồi phục lại trạng thái tốt nhất. Tuy nhiên, trong trường hợp tình trạng khô âm đạo không thuyên giảm và trở nên trầm trọng hơn, chị em nên tới gặp bác sĩ để kiểm tra và đưa ra phương pháp điều trị hợp lý nhất.

Khắc phục tình trạng khô âm đạo sau sinh

Bài tập Kegel

Một số bài tập Kegel có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng khô hạn vùng kín ở phụ nữ sau sinh rất hiệu quả bởi nó giúp cho các cơ âm đạo được thư giãn, cải thiện lưu thông máu đến âm đạo đồng thời tăng cường kích thích và khả năng bôi trơn vùng kín. 

Để thực hiện bài tập Kegel với mục đích này, hãy:

+ Ngồi trong tư thế thẳng chân, lưng thẳng.

+ Tìm đúng vị trí của cơ sàn chậu rồi xiết thật chặt nó lại.

+ Giữ nguyên tư thế này trong 3 – 5 giây rồi từ từ thả ra.

+ Cứ lặp lại như vậy 3 vòng liên tiếp, mỗi vòng 10 lần.

Thực hiện bài tập Kegel
Thực hiện bài tập Kegel

Cải thiện đời sống tình dục

Có một màn “dạo đầu” sao cho thật kỹ càng, nhiều kích thích là cách đơn giản nhất để giúp âm đạo sản sinh chất nhờn, giảm được những khó chịu do tình trạng khô hạn vùng kín gây ra. Ngoài ra, việc kích thích âm đạo bằng cách này cũng làm tăng lưu lượng máu nên sẽ làm giảm khô rát tại đây. Tuy nhiên, chị em hãy nhớ là sau sinh, âm đạo vẫn chưa khôi phục được về trạng thái bình thường, nên hãy lựa chọn thời điểm quan hệ vào lúc tinh thần đã được thoải mái và chú ý “sinh hoạt” thật nhẹ nhàng.

Không thụt rửa âm đạo

Có không ít người cho rằng việc thụt rửa âm đạo sẽ giúp vùng kín trở nên sạch sẽ và dễ chịu hơn. Tuy nhiên, chính việc làm này lại dễ làm ảnh hưởng đến môi trường âm đạo và gây ra viêm nhiễm, khô rát tại đây. Vì thế, khi vệ sinh vùng kín, chị em hãy nhớ không thụt rửa sâu vào trong âm đạo mà hãy sử dụng dung dịch vệ sinh an toàn, có độ pH 4 – 6 để làm sạch vùng kín.

Bôi kem dưỡng ẩm

Dưỡng ẩm vùng kín là một cách khắc phục khô hạn sau sinh rất hiệu quả. Vì thế, chị em nên tham vấn ý kiến bác sĩ chuyên khoa để chọn được loại kem dưỡng ẩm phù hợp cho “cô bé”.

Mặc đồ lót thoáng mát và thoải mái

Lựa chọn quần lót có chất liệu thoáng mát và không bó quá sát sẽ giúp cải thiện lưu thông máu, giúp vùng kín không bị bí bách, nhờ đó mà giảm thiểu được tình trạng khô hạn.

Thư giãn và giảm căng thẳng

Stress là một trong những yếu tố góp phần làm khô hạn âm đạo. Do đó, việc dành thời gian để thư giãn, chăm sóc bản thân và nghỉ ngơi là rất quan trọng. Các phương pháp thư giãn như thiền, yoga, hoặc đi dạo ngoài trời cũng có thể giúp giảm căng thẳng và cải thiện tuần hoàn máu, từ đó cải thiện tình trạng khô hạn.

Ngoài ra, một số sản phẩm chăm sóc cá nhân như xà phòng, dung dịch vệ sinh có thể chứa hóa chất gây kích ứng và làm khô âm đạo. Do đó, mẹ bỉm nên chọn các sản phẩm nhẹ nhàng, không chứa chất tạo mùi mạnh hoặc cồn để bảo vệ độ ẩm tự nhiên của niêm mạc âm đạo.

Bổ sung estrogen

Một số thực phẩm như đậu nành, hạt lanh, hạt chia chứa nhiều phytoestrogen, một hợp chất tự nhiên có tác dụng tương tự như estrogen trong cơ thể. Bổ sung các thực phẩm này vào chế độ ăn uống hàng ngày có thể giúp cân bằng hormone và giảm tình trạng khô hạn sau sinh.

Nước là thành phần quan trọng giúp duy trì độ ẩm cho toàn bộ cơ thể, bao gồm cả niêm mạc âm đạo. Ngoài ra, bổ sung đầy đủ chất xơ, vitamin và khoáng chất từ rau xanh, trái cây sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, cân bằng hormone và giảm tình trạng khô hạn.

Cải thiện chế độ ăn uống khi bị khô âm đạo sau sinh
Cải thiện chế độ ăn uống khi bị khô âm đạo sau sinh

Trao đổi thẳng thắn với chồng khi bị khô hạn sau sinh

Sau sinh, cả cơ thể chị em phụ nữ và vấn đề về tâm sinh lý cũng bị ảnh hưởng tiêu cực. Không chỉ căng thẳng lo lắng về việc chăm sóc con cái, chị em còn tự ti về những vấn đề cơ thể đang gặp phải ví dụ như tăng cân…Vì thế, việc chia sẻ trực tiếp với chồng hoặc người thân sẽ giúp giải tỏa căng thẳng và cùng nhau tìm ra hướng giải quyết hợp lý nhất.

Khi nào cần can thiệp y tế?

Sau khi sinh nở, người phụ nữ sẽ phải đối mặt với rất nhiều thay đổi về vóc dáng, sức khỏe, tâm sinh lý,… Những yếu tố này tác động không nhỏ đến sự xuất hiện của hiện tượng khô hạn âm đạo. Nếu hiện tượng này kéo dài, đã áp dụng một số biện pháp nhưng không cải thiện, ảnh hưởng đến cuộc sống và sinh hoạt vợ chồng hoặc có biểu hiện bất thường như sau thì nên đến gặp bác sĩ phụ khoa thăm khám:

– Âm đạo xuất huyết, có dịch tiết bất thường.

– Sau khi quan hệ tình dục bị chảy máu vùng kín.

Có rất nhiều nguyên nhân gây nên hiện tượng khô hạn sau sinh trong đó có viêm nhiễm phụ khoa. Vì thế, việc thăm khám sẽ giúp chị em tìm ra nguyên nhân và hướng xử trí để chấm dứt hiện tượng này.

Gặp bác sĩ khi bị khô âm đạo sau sinh
Gặp bác sĩ khi bị khô âm đạo sau sinh

Qua bài viết này của thammycobe, hy vọng chị em có thêm thông tin hữu ích về tình trạng khô hạn âm đạo sau khi sinh. Nếu có dấu hiệu khô hạn kéo dài hoặc trầm trọng, chị em nên đến gặp bác sĩ Sản – Phụ khoa để được thăm khám và tư vấn điều trị phù hợp, kịp thời và đúng cách, tránh ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. 

Gọi ngay 37